Το RNA του κορωνοϊού Sars-Cov-2 βρέθηκε σε μικροσκοπικά σταγονίδια του αέρα, σε δύο νοσοκομεία στην Κίνα, και οι επιστήμονες προς το παρόν δεν μπορούν να πουν με βεβαιότητα αν ο ιός μπορεί να μεταδοθεί και να μολύνει με αυτόν τον τρόπο τον άνθρωπο.
Καθώς αυξάνονται τα αποδεικτικά στοιχεία ότι ο νέος κορωνοϊός μπορεί να διασπαρεί μέσω του αέρα, οι ερευνητές ταυτοποίησαν γενετικούς δείκτες του ιού σε αερομεταφερόμενα σταγονίδια απειροελάχιστης διαμέτρου – ακόμα και στο 1/5000 του χιλιοστόμετρου.
Το γεγονός είχε διαπιστωθεί και σε πειράματα εργαστηρίου αλλά τώρα οι επιστήμονες εξετάζουν την κατάσταση σε πραγματικές συνθήκες.
Εκπνοή και εισπνοή αιωρούμενων σωματιδίων
Τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύθηκαν την Δευτέρα στο περιοδικό Nature αλλά προς το παρόν άγνωστο παραμένει αν τα δείγματα που συλλέχθηκαν ήταν είναι να μολύνουν κάποιον άνθρωπο. Όπως ωστόσο σημειώνεται, σωματίδια τόσο μικρά σε μέγεθος που απελευθερώνονται με την αναπνοή, μπορούν να παραμείνουν στον αέρα που εισπνέουν στην συνέχεια άλλοι άνθρωποι.
«Αυτά τα σωματίδια θα αιωρούνται στον αέρα για τουλάχιστον δύο ώρες», εξηγεί η καθηγήτρια πολιτικής και περιβαλλοντικής μηχανικής του Virginia Tech, Λίνσεϊ Μαρ. «Είναι ισχυρή ένδειξη μιας δυνητικής μετάδοσης» μέσω αερομεταφερόμενων σταγονιδίων. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υποβαθμίζει πάντως για την ώρα την πιθανότητα, λέγοντας πως ο ιός μεταδίδεται κυρίως από μεγαλύτερα σταγονίδια που δεν παραμένουν στον αέρα για πολύ χρόνο, ή με το άγγιγμα μολυσμένων επιφανειών.
Τα νέα δεδομένα, δεν φωτίζουν περισσότερο την κατάσταση. Παρότι το RNA του κορωνοϊού βρέθηκε στα αερολύματα, οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν αν διατηρούνται οι μολυσματικές δυνατότητες ή κατά πόσο πρόκειται για ακίνδυνα «κομμάτια» του ιού. «Αυτό που μας λείπει, είναι η αναπαραγωγή του ιού», από τέτοια δείγματα, τονίζει ο επικεφαλής της Επιτροπής για τις Μολυσματικές Νόσους, Χάρβεϊ Β. Φάινμπεργκ. «Θα μπορούσαμε να “καλλιεργήσουμε” αυτόν τον ιό από τον αέρα;».
Τα σημεία με τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις στα δύο νοσοκομεία
Τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο, οι επιστήμονες συνέλεξαν δείγματα από το πανεπιστημιακό νοσοκομείο Renmin στην Γουχάν και από την πρόχειρη νοσοκομειακή δομή που είχε στηθεί για την καραντίνα και την νοσηλεία ασθενών με ήπια συμπτώματα. Έλαβαν επίσης δείγματα του αέρα από δημόσιους χώρους στην Γουχάν, μεταξύ των οποίων, από ένα σούπερ μάρκετ, δύο καταστήματα και ένα μπλοκ κατοικιών.
Στα δωμάτια των ασθενών όπου υπήρχε σωστός εξαερισμός βρέθηκαν πολύ μικρά υπολείμματα του ιού αλλά οι συγκεντρώσεις ήταν μεγαλύτερες σε άλλους χώρους των νοσοκομείων – όπως στις μικρές τουαλέτες ενός τετραγωνικού μέτρου που δεν εξαερίζονταν. «Υπογραμμίζει την σημασία που έχει να αποφεύγουμε μικρούς, περίκλειστους χώρους», λέει η Μαρ.
Οι ερευνητές εντόπισαν ιούς στον αέρα και σε χώρους όπου το προσωπικό έβγαζε τις προστατευτικές στολές του, στοιχείο που ίσως να σημαίνει ότι οι ιοί που «κάθονται» πάνω στα ρούχα, μπορούν να τιναχτούν (σ.σ με απότομες κινήσεις) και πάλι στον αέρα. Οι συγκεντρώσεις μειώθηκαν σημαντικά αφότου τα νοσοκομεία υιοθέτησαν ακόμα πιο αυστηρές διαδικασίες απολύμανσης.
Τα νέα στοιχεία από την Γούχαν έρχονται να ενισχύσουν και τα αντίστοιχα ευρήματα στο Ιατρικό Κέντρο του πανεπιστημίου της Νεμπράσκα στις ΗΠΑ, όπου RNA του κορωνοϊού εντοπίστηκε στον αέρα και σε επιφάνειες εντός των δωματίων. Εκείνη η έρευνα είναι ακόμα στην διαδικασία επανελέγχου από άλλους επιστήμονες πριν δημοσιευτεί σε κάποιο περιοδικό, και δεν προσδιόριζε το μέγεθος των σταγονιδίων. Ωστόσο η παρουσία RNA σε σχετικά απομακρυσμένα σημεία χωρίς κίνηση – όπως κάτω από το κρεβάτι ή σε παράθυρα, υποδεικνύει ότι μικρά σταγονίδια κυκλοφόρησαν μέσα στα δωμάτια με τα ρεύματα του αέρα.
Και σε εκείνη την έρευνα πάντως οι ερευνητές δεν ήταν σε θέση να πουν κατά πόσο υπήρχε κίνδυνος επιμόλυνσης από τέτοια σωματίδια. Σε παράλληλα πειράματα οι επιστήμονες προσπαθούν να προσδιορίσουν την πιθανότητα μόλυνσης ανθρώπων από αερολύματα με το RNA του ιού.
Στην έρευνα της Γουχάν, δεν εντοπίστηκαν ιοί στους περισσότερους από τους δημόσιους χώρους που ελέγχθηκαν, αν και κάποια επίπεδα καταγράφηκαν σε πολυσύχναστα σημεία έξω από ένα νοσοκομείο και μέσα σε καταστήματα. «Νομίζω πως όλα αυτά έρχονται να προστεθούν στα στοιχεία υπέρ της αποφυγής συνωστισμού», καταλήγει η Μαρ.
